Uzależnienie psychologiczne. Co to jest?
Uzależnienie psychiczne (psychologiczne) to wykonywanie jakiejś czynności lub przyjmowanie substancji nieuzależniającej w rozumieniu Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-10). Oznacza to, że osoba wyrobiła w sobie niezdrowy nawyk reagowania w trudnej sytuacji. W konsekwencji, w trudnej sytuacji pojawia się silna potrzeba wykonywania danej czynności lub przyjmowania substancji z przekonaniem, że nie ma innego skutecznego sposobu.
Co może uzależniać psychologicznie?
Uzależnienie psychiczne charakteryzuje się:
- potrzebą szukania i dostarczania substancji regulującej napięcie,
- wzrostem tolerancji na działanie substancji,
- potrzebą dostarczania bodźców kosztem swojego zdrowia i komfortu otoczenia,
- natrętnymi myślami dookoła przyjmowania substancji lub wykonywania czynności
- nie występuje zespół abstynencyjny
Uzależnienie psychologiczne od substancji – przykłady
- ePapierosy beznikotynowe
- piwa 0%
- produkty z CBD
Opisane produkty w kolumnie 1. nie zawierają substancji o potencjale uzależnienia chemicznego, ponieważ:
- epapierosy „zerówki” nie maja uzależniającej nikotyny;
- piwo 0% nie ma znaczącej ilości alkoholu;
- olejek czy susz CBD nie ma znaczącej ilości THC.
Opisane czynności nie wpływają znacząco na ośrodek nagrody w mózgu. Obie grupy „rytuałów” przynoszą ukojenie, rozluźnienie, spokój i zmniejszają cierpienie danej osoby. O uzależnieniu psychologicznym mówimy wtedy, gdy osoba musi wykonać daną czynność lub przyjąć daną substancję, które nie jest niezbędna do życia i może nieść negatywne skutki zdrowotne i psychologiczne.
Epapierosy beznikotynowe wciąż mają wiele szkodliwych substancji, które odkładają się w płucach, na strunach głosowych, podrażniają żołądek itd.
Piwo 0% jest poważnym czynnikiem ryzyka, przez który łatwiej wpaść w alkoholizm. Poza tym ma bardzo dużą ilość cukru.
Z 40. produktów CBD dostępnych na rynku, 70% miało podany nieprawdziwy skład. Wyższa zawartość THC niż 0,2% (!), inne szkodliwe substancje, zawyżona zawartość CBD.
Uzależnienie psychologiczne od czynności – przykłady
- sprawianie sobie bólu (samookaleczanie, szczypanie, obgryzanie skórek/ust)
- wykonywanie rytuałów
- kiedy jest mi źle, idę np. do fryzjera (nie dotyczy robienia zakupów)
Wykonywanie rytuałów z czasem staje się uciążliwe dla osób otaczających osobę jak i dla samej osoby. Koncentracja tylko na jednym rytuale (sposobie) radzenia sobie z czasem nie zmniejsza napięcia a generuje dodatkowe problemy czy zaburzenia. Mowa tu np. o kompulsywnym sprzątaniu, kupowaniu, zbieraniu… Podobnie jak z czynnościami tj. jest mi źle -> idę do fryzjera, kosmetyczki, na zakupy…
Zapoznaj się z mechanizmem uzależnienie psychologicznego.


